«عود» غیر ایرانی نیست
تاریخ انتشار: ۱۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۱۰۴۹۹
یک پژوهشگر حوزه مردمشناسی و هنرهای سنتی گفت: ایرانیها فکر میکنند عود سازی عربی است، درحالیکه این ساز با ۱۵۰۰ سال قدمت، از ایران به کشورهای عربی رفته و درحال حاضرساختن و نواختن آن در ایران رواج دارد.
به گزارش ایران اکونومیست، به دنبال ثبت «هنر ساختن و نواختن ساز عود» در هفتدهمین کمیته بینالدولی پاسداری از میراث ناملموس یونسکو که هماکنون در شهر رباط مراکش درحال برگزاری است، بهروز وجدانی، پژوهشگر حوزه مردمشناسی و هنرهای سنتی، درباره تاریخچه ساز عود که به گمان برخی سازی عربی محسوب میشود، توضیح داد: تاریخچه پیدایش ساز عود به حدود ۱۵۰۰ سال پیش برمیگردد، منتهی این ساز در ایران «بربت» (بربط) نام داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
او ادامه داد: صفحه رویی این سایز از جنس پوست است و در کشورهای عربی صفحه رویی ساز را از جنس چوب ساختند و برای همین نامش را هم عود (چوب) گذاشتند. از سویی ساز عود در کشورهای عربی تحول بیشتری داشته است و به همین خاطر ایرانیها فکر میکنند این ساز، سازی عربی است، درصورتیکه اینطور نیست.
عضو هیأت علمی پژوهشی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اضافه کرد: شیوه نواختن عود کمکم باب شد، عود عربی، عود ترکی، عود ایرانی. انواع عود از نظر ظاهری با هم تفاوتی نداشتند، به جز حجم کاسه آنها. شیوه نواختن و سیمهایشان یکی است. عربها با عود موسیقی عربی، ترکها موسیقی ترکی و ایرانیها نیز موسیقی ایرانی را با استفاده از این ساز اجرا میکردند. مرحوم منصور نریمان این ساز را ایرانی کرد و چند کتاب نیز درباره عود با نامهای «۴۲ قطعه برای عود» و «ردیف موسیقی ایرانی برای بربت» نوشت.
عضو هیأت مدیره کانون پژوهشگران خانه موسیقی افزود: در حال حاضر این ساز در گروهنوازی و تکنوازی در همه نقاط ایران رواج کامل دارد و در کلاسها و دانشگاهها نیز تدریس میشود.
او در پاسخ به این پرسش که معرفی ساختن و نواختن عود و ثبت جهانی آن در یونسکو چقدر میتواند در رونق آن تاثیر داشته باشد؟ بیان کرد: همیشه این موضوع را مطرح کردم که ثبت هر پدیدهای به صورت جهانی ارزش بالایی دارد و تفاوتی هم ندارد کدام اثر باشد. اگر ما مدعی این هستیم که صاحب فرهنگی غنی هستیم، میتوانیم نمونههایی را در حوزه موسیقی به ثبت برسانیم؛ چراکه در حوزه موسیقی برای خودمان وزنهای بودیم.
این پژوهشگر موسیقی همچنین گفت: وقتی وزارت میراث فرهنگی پرونده ثبت جهانی را تهیه میکند، این پیام را به ما میدهد که این اثر، ارزشمند است. مردم هم معرفی جهانی را پذیرفتهاند، از سویی همه ارگانهای خصوصی و دولتی نیز قبول کردند تا از ثبت ساز عود حمایت کنند. پس از این، ساز عود ارج و قرب بیشتری دارد و باید بپذیرند و مجریان این ساز را حمایت کنند تا بتوانند تکثیر شوند.
وجدانی افزود: اینها دستاوردهایی است که پس از ثبت جهانی شدن یک اثر، در بعد جهانی و بینالمللی به آن ارزش داده میشود. ثبت جهانی هر اثری ارزشمند است و باعث حفاظت از آن اثر میشود. ممکن است بسیاری ندانند و بگویند ثبت فقط ثبت است، در صورتیکه اینطور نیست. در نتیجه ما باید برای حفاظت از هر اثری که ثبت جهانی میشود برنامههای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت باید داشته باشیم.
هنر ساختن و نواختن عود چهارشنبه (نهم آذرماه) در هفدهمین نشست کمیته بیندولتها برای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو مشترک به نام ایران و سوریه ثبت شد. ایران از مجموعه موسیقی کشور، تا کنون مهارت ساخت و نواختن دوتار، هنر ساختن و نواختن کمانچه، ردیف موسیقی ایرانی، موسیقی بخشیهای خراسان را در فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو ثبت کرده است.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: انواع ساز عود ، میراث ناملموس ، میراث جهانی یونسکو ، بربط
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: میراث ناملموس میراث جهانی یونسکو بربط ساختن و نواختن ثبت جهانی ساز عود
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۱۰۴۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
صعود تاریخی افغانستان به جام جهانی فوتسال با مربی ایرانی
تیم ملی فوتسال افغانستان در اولین دوره حضور خود در جام ملتهای آسیا، سهمیه جام جهانی را کسب کرد.
به گزارش تابناک ورزشی، دیدار نهایی پلیآف مسابقات جام ملتهای فوتسال آسیا 2024 از ساعت 8:30 امروز (یکشنبه 9 اردیبهشت به وقت ایران) در سالن بانکوک آرهنای تایلند میان تیمهای ملی افغانستان و قرقیزستان برگزار شد که افغانستان با نتیجه 5 بر 3 به برتری رسید.
آنها که برای اولین بار در جام ملتهای آسیا شرکت کردهاند، با برتری در این مسابقه مجوز صعود به جام جهانی را به دست آوردند. مجید مرتضایی سرمربی پیشین تیم فرشآرای مشهد هدایت تیم افغانستان را بر عهده دارد.
با توجه به میزبانی ازبکستان از مسابقات جام جهانی 2024 و تعلق پنج سهمیه به قاره آسیا در این رقابتها، مرحله پلیآف بین تیمهای بازنده مرحله یکچهارم نهایی جام ملتها برگزار شد که افغانستان با پیروزی در دیدار نهایی پلیآف، پنجمین تیم آسیایی جام جهانی فوتسال لقب گرفت.
پیش از این حضور تیمهای ملی ایران، ازبکستان، تایلند و تاجیکستان در جام جهانی فوتسال 2024 قطعی شده است؛ رقابتهایی که از 22 شهریور تا 13 مهر سال جاری برگزار میشود.
ازبکستان از ساعت 11:30 امروز در دیدار ردهبندی جام ملتهای آسیا مقابل تاجیکستان صفآرایی میکند و ایران از ساعت 14:30، در دیدار فینال به مصاف تایلند خواهد رفت.